Perihan İnci: Halihazırdaki teknolojilerde kaynaklarımızı kullanmaya gerek yok. Teknolojinin gelişmesi nedeniyle yatırım güç istiyor, belki devlet yatırımı yapar sonra devreder, yani tersine yap-işlet-devret. 

 

İnci Holding Türkiye’de, yönetim kurulunda kadın oranının en yüksek olduğu şirket olmalı. Muhtemelen dünyada da sayılı gruplardan biridir. Yönetimde 5 kız kardeş ile bağımsız 2 erkek üye var. Perihan İnci “Bir ara dışarıdan bağımsız üyelerden biri daha kadındı. 7’de 6 kadındık, şimdi 5’e indik” diyor. İnci Holding’i kardeş kardeş yönetiyorlar. Babalarının vefatından sonra 5 kız kardeş üçer yıllık dönemlerle sırayla yönetim kurulu başkanlığını üstlendi, en küçük kız kardeş Perihan Hanım 2016 başında bayrağı yeğenlerinden birine devredeceğini söylüyor. Söyleşi konuğum İnci Holding Yönetim Kurulu Başkanı Perihan İnci:  Ege jant üretimin hakimi 

 

Jant üretiyorsunuz. Türkiye'nin gücü ne? 

Ağır vasıta hariç binek ve hafif ticari araçlarda geçen yıl dünyadaki toplam üretim, 91 milyon adet. Bunlarda yüzde 45 alüminyum jant, yüzde 55 sac jant kullanılıyor. Dünyada jant adet kullanımı- orjinal ekipman ve yenileme pazarı olarak 470 milyon. Türkiye’deki toplam jant üretimi 20 milyon adet, Türkiye’nin payı yüzde 4.3. Brezilyalı Maxion ile ortaklığımızdaki payımız 9 milyon adet ile yüzde 2. Türkiye’de 1.1 milyon adet araç üretiliyor. Alüminyum jant ile sac jant kullanımı yarı yarıya. Her ikisi de 2.5’ar milyon adet.  Yenileme pazarı toplamın yüzde 15’i, yani 750 bin adet. Toplam Türkiye pazarı 5 milyon 750 bin adet. Türkiye’deki üreticiler ürettiklerinin yüzde 75-80'ini ihraç ediyorlar. Şunu da söyleyeyim. Ege bölgesi, Manisa, Aydın, İzmir bölgesi toplam kapasitenin yüzde 90’ını üretiyor. 

 

İnci Akü elektrik motorlu araba üretimi mücadelesinin neresinde? 

Elektrik motorlu arabadan ziyade enerjinin depolanması anlamında tüm teknolojiler üzerinde çalışıyoruz. Gelecek teknolojilerinde daha kapasiteli akülere ihtiyaç var. Biz tabii ki araçlar için üretilen akülerde uzmanız. Endüstriyel akü üretimimiz de var. Şu an biz zaten ürettiğimiz aküleri elektrikli forklift’lerde kullanıyoruz. Pazar payında iyi bir yerdeyiz. Popüler konu olan elektrik motorlu araba konusunda da çalışmalarımız var ama önce aracın üretilmesi lazım ki elimizdeki akü teknolojisini kullanabilelim.  Ne istediğimize karar verelim.

 

Elektrik motorlu araba için akü teknolojiniz var mı? 

Üretiriz. Otomobillerde start-stop, hibritlerde zaten üretiyoruz. Teknoloji çok hızlı gelişiyor. En yüksek kapasite depolanacak ve en uzun kullanımı olan enerji çalışması var. Bir teknolojiye yatırım yapmak yerine, tüm teknolojilere aynı mesafede kalmaya çalışıyoruz. TÜBİTAK’ın birçok projesinde ortak çalışıyoruz. 

 

Türkiye’nin otomobilde markası olsun deniyor ya, babayiğit ne üretecek sizce, elektrik motorlu araba mı olacak? 

‘Böyle bir şeyi istiyoruz’dan ziyade ne istediğimize karar vermemiz lazım. Mesela elektrik motorlu araba üreteceğiz. Bu arabayı nerede ve hangi şartlarda yapacağız, maliyeti ne olacak,  kim alacak, hedef kitle kim bunları tartışmalıyız. Teknolojinin sürekli gelişmesi nedeniyle yatırım çok güç isteyen bir şey, bunu yapacak kişiye devlet desteği gerekiyor. Belki yap-işlet-devret modeli olabilir. Önce devletin teşvikiyle olabilir. Ben şuna inanıyorum, Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Halihazırdaki  teknolojilerde kaynaklarımızı kullanmaya gerek yok. Olmayanı yapmak önemli. Ancak ülke olarak kaynaklarımız sınırlı. Kaynakları en iyi şekilde kullanmamız gerekiyor. Bu elektrik motorlu araba olabilir ya da farklı bir teknoloji. 

 

 

Başkan holding sözcüsü 

 

Her yiğidin yoğurt yiyişi farklıdır. Kız kardeşler kendi evlerinde bile kendi düzenlerini kurar ve diğerinin düzeni farklı gelebilir. Siz üç yılda bir başkanlığı değiştiriyorsunuz. Yönetim başkanı olan bir öncekinin kurallarını mı sürdürüyor, yoksa sil baştan yönetim tarzını mı oluşturuyor? 

Başkan şirketin dışa açılan penceresi, iletişim ve koordinasyon sorumluluğu var. Kararlar tümü yönetim kurulunda alınıyor. Aile şirketlerinde alışılmamış olan bu aslında. Oysa başkan, yönetim kurulunda alınan kararların dışında her hangi bir politika yürütemez. 

 

Başkan aslında holding sözcüsü. 

Aynen öyle. Babam kurucuydu, tek patrondu, nasıl yöneteceğine karışma lüksü yoktu. Sonraki kuşakların bunun sürdürülebilir olması için bir yönetim şeklini oluşturmaları lazım. Biz konsensüsü sağladık. 

 

 

Seneye üçüncü kuşaktan biri başkan olacak 

 

2013 başından beri yönetim kurulu başkanısınız, 2016 başında kime devrediyorsunuz? 

Konuşuyoruz, üçüncü kuşaktan biri olacak. 

 

2003’den beri kız kardeşler olarak dönüşümlü başkanlığı yürüttünüz değil mi? 

Üç ablam oldu. En büyük ablam Emel İnci Özkaya önce oldu. İkinci ablam Ümit İnci Elbirlik feragat etti, başkanlık yapmadı. Şerife İnci Eren, Meral İnci Zaim yaptı. 

 

Üçüncü kuşak kaç yaşına geldi, başkan olabiliyorlar mı? 

Ooo çok büyüdüler. Bizde çalışan 5’i 30 ila 45 yaş arası, Üçüncü kuşak 9 kişi. 2’si, yani benimkiler üniversitede. 7’sinin 5’i bizim işte. Uzun süredir beraber çalışıyoruz. Şirketlerin yönetim kurullarında işleri öğrendikleri gibi, ailenin temayülünü de aktarıyoruz. 

 

Üçüncü kuşağa iş hayatını tecrübe etmesi için başka şirketlerde çalışmasını zorunlu kıldınız mı? 

Üniversiteyi bitirdikten sonra en az 1-2 yıl başka şirketlerde çalışmalarını arzu ediyoruz. Tavsiye ediyoruz, kimseyi mecbur bırakamazsınız. Çoğu bunu yaptı. 

 

 

Demokrasi kuralları işler

 

Her halde kız kardeşiyle hayatı boyunca kavga etmemiş olan insan azdır. Siz hiç kavga etmez misiniz? 

Tartışırız. Bolca tartışırız, çok ateşli tartışmalarımız olur. Ama sonuçta ne için tartıştığınız önemli. Biz egolar için değil, işimiz için tartışırız. Onun dışında çok iyi kardeşlik ilişkimiz var. Çok bir arada olmayı seven bir aileyiz. İş ile ilgili tartışmanın sonucunda bir sonuca varılır. Varamıyorsak, bir mola veririz, herkes bir yatar üstüne, tekrar konuşuruz. Eğer ki çok azdır, çıkmazda kalınırsa, çoğunluğun kararı uygulanır. Mutabakat önemlidir, anlaşamazsak demokrasi çalışır. 

 

 

Atıkları sadece bertaraf ediyoruz 

 

Atıkların geri dönüştürülmesi yatırımınızda enerji üretimine yönelik yatırım da yapacak mısınız? 

Bizim ar-ge alanımız. Türkiye bu işte daha işin çok başında. Tüm yönetmelikler yeni çıkıyor, Toplama konusunda maalesef yurtdışında insanların beş ayrı çöp kutusu var, tüm çöplerini ayrıştırıyor. Bizde ise henüz evlerin içine girmedi ama en azından apartmanlarda ayrıştırma yapılıyor. 4 yıldır tüm endüstriyel atıkları topluyoruz. Şu anda bizim sadece tehlikeli atığı toplama ve bertaraf etme tesisimiz var. Daha ekonomik bir değere dönüştürmek için en geç 2016 başında da atıktan yakıt üretme konusunda yabancı ortaklık yapma planımız var. 

 

 

Düşünce sistemi farklı

 

Kadınla erkeğin düşünce sistemleri farklı. Biz çok daha fazla olguyu çok daha detayda aynı anda düşünüyoruz. Erkekler biraz daha konu bazlı ve sonuca odaklı hareket ediyorlar. Bunun en iyisi, kadın ve erkeğin bir arada olması ve birbirini tamamlaması. Yönetim kademesinde kadın ve erkeğin birlikte çalışması en verimli ortamı sağlıyor. Avcı toplumunda da öyle kadın baksın, beslesin, erkek gitsin avlasın, getirsin ama ölebilir de. Kadın o yüzden riski daha orta seviyede alıyor. Erkekler daha atak, risk alıyor. İkisi bir arada olursa dünyada krizler daha az olur.